ورزش هایی که برای پیشگیری و درمان ام اس مؤثرند

ورزش هایی که برای پیشگیری و درمان ام اس مؤثرند

فلج چندگانه یا اِسکلروزِ چندگانه (به انگلیسی: Encephalomyelitis disseminata یا Multiple sclerosis) که با نام اختصاری اِم‌اِس یا MS نیز می شناسیم، یک بیماری التهابی است که در آن غلاف‌های میلین سلول‌های عصبی در مغز و نخاع آسیب می‌بینند. این آسیب دیدگی در توانایی قسمت هایی از سیستم عصبی که مسئول ارتباط هستند اختلال وارد می‌کند و سبب بروز علائم و نشانه‌های بسیاری، همچون مشکلات فیزیکی، روانی و در برخی موارد مشکلات روانپزشکی شود.

برخی شواهد دال بر رابطه این بیماری با درجه زیبایی دارد .ام‌اس به چند شکل ظاهر می‌شود و علائم جدید آن یا به صورت حملات مرحله‌ای (به شکل برگشتی) یا در طول زمان (به شکل متناوب) اتفاق می‌افتد. ممکن است در بین حملات نشانه بیماری به کلی از بین برود؛ با این وجود مشکلات عصبی دائمی بخصوص با پیشرفت بیماری در مراحل بعدی به طور مداوم رخ می دهد. اگرچه دلیل بیماری مشخص نیست اما مکانیزم اصلی آن تخریب توسط سیستم ایمنی بدن و یا اختلال در سلول‌های تولید کننده میلین می‌باشد. دلایل ارائه شده در مورد این مکانیزم‌ها شامل عوامل ژنتیکی و عوامل محیطی مانند عفونت می‌باشد.

معمولاً ام‌اس بر پایه علائم و نشانه ها و نتایج آزمایش‌های پزشکی تشخیص داده می‌شود. درمان مشخصی برای ام‌اس یافت نشده است. درمان‌های موجود به منظور بهبود عملکرد بدن پس از هر حمله و جلوگیری از حملات بعدی انجام می‌پذیرد.اگرچه داروهایی که برای درمان ام‌اس تجویز می‌شود کمی موثرند اما دارای اثرات منفی جانبی هستند و تحمل آن دشوار است. با وجود اینکه شواهدی در مورد اثربخشی درمان‌های جایگزین ام‌اس وجود ندارد، بسیاری از مردم در پی آن درمان‌ها هستند.

پیش بینی نتیجه دراز مدت درمان بسیار مشکل است، اما نتیجه قابل قبول بیشتر در زنان، افرادی که در سنین پایین تر به این بیماری مبتلا شده‌اند، افرادی که در آن‌ها دوره‌های عود دیده می‌شود و افرادی که در مراحل اولیه حمله‌های کمی را تجربه کرده‌اند مشاهده می‌شود. امید به زندگی افراد دارای ام‌اس ۵ تا ۱۰ سال کمتر از دیگران است.از سال ۲۰۰۸، بین ۲ تا ۲٫۵ میلیون نفر در سراسر جهان به این بیماری مبتلا شده‌اند، این در حالی است که نرخ ابتلا در بخش‌های مختلف جهان و در بین جوامع مختلف تفاوت آشکاری دارد.

این بیماری به طور معمول در سنین ۲۰ تا ۵۰ سالگی و در زنان دو برابر مردان اتفاق می‌افتد. نام “اسکلروز چندگانه” به زخم‌ها (سختینه– به عبارت دیگری پلاک یا زخم) که در ماده سفید مغز یا ستون فقرات قرار دارد گفته می‌شود. ام‌اس در سال ۱۸۶۸ توسط ژان مارتین شارکو توصیف شد. محققان در حال توسعه درمان‌ها و روش‌های تشخیص جدید می باشند.

در اين مطلب به ورزش هايي اشاره می کنیم که براي افراد مبتلا به ام اس بسيار مفيد بوده و قابليت مغز را بازمي گرداند.

انجام ورزش‌هايي مانند بدن‌سازي و ايروبيک موجب حفظ بهتر قابليت‌هاي مغز و اعصاب در بيماران مبتلا به ام‌اس مي‌شود.

بخش هاي آسيب‌ديده مغز افراد مبتلا به ام‌اس در افرادي که ورزش مي‌کنند کندتر تخريب مي‌شود.

به نظر مي‌رسد که ورزش‌هايي مانند بدن‌سازي و ايروبيک روي بخش‌هايي از مغز که در برابر ام‌اس آسيب‌پذيرترند نقش محافظتي داشته و باعث مي‌شود قشر خاکستري مغز در حجم گسترده‌تري حفظ شود.

*چند نکته مهم ورزش مي‌تواند به تخفيف علائم msکمک کند.اما بسيار مهم است كه براي این امر، احتياط‌هاي لازم را در يك برنامه‌ي ورزشي در نظر بگيريد.

نكته‌ي مهم ديگر اين است كه بيش از حد به ورزش نپردازيد. انجام فعاليتهاي ورزشي در بيماران مبتلا به MS بايد با احتياط صورت گيرد و حركات كششي سبب آسيب نشود. اگر در ورزش افراط كنيد ممكن است موجب كشيدگي عضلات و آسيب به سيستم عضلاني شويد. افزايش درد در عضلات منجر به خستگي بيش از حد و ایجاد استرس در بدن و ذهن مي‌شود. قبل از آغاز برنامه‌ي ورزشي با پزشك خود مشورت كنيد.

پزشك شما چه توصيه‌هايي به شما می کند؟

* در باره‌ي نوع ورزشي كه مناسب شماست و انواعي از ورزش كه بايد از آن اجتناب كنيد.

* درمورد شدت فعاليتي كه بايد داشته باشيد.

* درباره‌ي دوره و مدت زماني كه بايد ورزش كنيد و در مورد محدوديتهاي فيزيكي شما.

مراجعه به ساير متخصصان مانند فيزيوتراپيست مي‌تواند به شما كمك كند. فيزيوتراپيست مي‌تواند با توجه به نياز شما نوع ورزشي كه مناسب شما باشد را طراحي كند. در اين صورت ورزشي كه متناسب با علائم باليني، شكل بدن، نيروي بدني و سلامت كلي شماست انجام مي‌شود. 

چگونه مي‌توانيد با آسودگی ورزش كنيد؟

* همواره قبل از آغاز ورزش با نرمش مناسب بدن را گرم كنيد و پس از ورزش نيز با نرمش آرام بدن را سرد كنيد.

* به آرامي‌پيش برويد. مثلا اگر قرار است كه 30 دقيقه ورزش كنيد، با جلسات 10 دقيقه‌اي شروع كنيد و به تدريج آن را افزايش دهيد.

* در يك محيط امن ورزش كنيد. از ورزش در سطوح لغزنده پرهیز كنيد، در نور كم ورزش نكنيد، قاليچه‌ها را كنار بگذاريد و هر چيزي كه ممكن است خطري در حين ورزش براي شما ايجاد كند را دور كنيد.

* اگر در تعادل مشكل داريد، هنگام ورزش به يك نرده يا تكيه‌گاه تكيه كنيد.

* هر زماني كه احساس كرديد حالتان خوب نيست و يا ممكن است آسيب بببينيد ورزش را متوقف كنيد.

* فعاليتي را انتخاب كنيد كه براي شما جالب باشد و از انجام آن لذت ببريد. ورزشهاي ايروبيك آبي، شنا، تاي چي و يوگا ورزشهايي هستند كه براي مبتلایان به MS مناسب هستند.

اگر دماي بدن شما بيش از حد افزايش يابد چه اتفاقي خواهد افتاد؟

برخي از افراد مبتلا به MS به گرما حساس هستند. به اين معنا كه در مواقعي كه بدن گرم مي‌شود و دماي آن افزايش مي‌يابد علائم بيماري دوباره آشکار شده و يا بدتر مي‌شوند. در هنگام ورزش دماي بدن افزايش مي‌يابد.

چگونه مي‌توان از افزايش بيش از حد دماي بدن پیشگیری كرد؟

* در ساعات گرم روز ، ورزش نكنيد و از ورزش در ساعات 10 صبح تا 3 بعد از ظهر بپرهیزید. اگر بيرون از منزل ورزش مي‌كنيد، سعي كنيد صبحها و يا عصرها ورزش كنيد.

* مقدار زيادي مايعات خنك بنوشيد.

* مراقب حالتهاي بدن خود باشيد. اگر دچار علائمي‌ شديد كه قبل از ورزش آنها را نداشتيد، آرامتر ورزش كنيد و يا ورزش را متوقف كنيد تا بدنتان خنك شود.

* شنا، ورزشهاي آبي و نرمشهاي آبي ايروبيك بدن شما را حين ورزش خنك نگه مي‌دارند. قبل از اين كه وارد آب شويد در باره‌ي دماي آب استخر از مسئول استخر سؤال كنيد. همچنين مطمئن شويد كه سطوح لغزنده در اتاق كمدها و در اطراف استخر وجود نداشته باشد.

منبع : تالاب